Skip to content
Eat Welsh Lamb & Welsh Beef

Cafodd treftadaeth, cymeriad ac enw da unigryw Cig Oen Cymru a Chig Eidion Cymru eu cydnabod gan y Comisiwn Ewropeaidd trwy ennill statws prin Dynodiad Daearyddol Gwarchodedig (PGI).

Visit website
Porc Blasus

Mae Cymru’n enwog am gynhyrchu Cig Oen Cymru a Chig Eidion Cymru o safon, ond ddylen ni ddim anghofio am ein porc.

Visit website
Hwb Cig Coch

Mae'r Hwb Cig Coch yn cefnogi’r rhai sy’n gweithio mewn iechyd ac addysg trwy ddarparu adnoddau gwybodaeth a dysgu manwl ynghylch cig coch a maeth, diet cytbwys, tarddiad a diogelwch bwyd, prynu, storio, paratoi a choginio cig coch.

Visit website
Eat Welsh Lamb & Welsh Beef

Cafodd treftadaeth, cymeriad ac enw da unigryw Cig Oen Cymru a Chig Eidion Cymru eu cydnabod gan y Comisiwn Ewropeaidd trwy ennill statws prin Dynodiad Daearyddol Gwarchodedig (PGI).

Visit website
Porc Blasus

Mae Cymru’n enwog am gynhyrchu Cig Oen Cymru a Chig Eidion Cymru o safon, ond ddylen ni ddim anghofio am ein porc.

Visit website
Hwb Cig Coch

Mae'r Hwb Cig Coch yn cefnogi’r rhai sy’n gweithio mewn iechyd ac addysg trwy ddarparu adnoddau gwybodaeth a dysgu manwl ynghylch cig coch a maeth, diet cytbwys, tarddiad a diogelwch bwyd, prynu, storio, paratoi a choginio cig coch.

Visit website
Share

Gallai sefydlogrwydd diwydiant cig eidion Cymru yn y dyfodol fod yn y fantol ar ôl i ddata hanner-blwyddyn newydd ddatgelu crebachu difrifol yn y cyflenwad gwartheg.

Cofrestrwyd genedigaethau 213,200 o loi yng Nghymru yn ystod chwe mis cyntaf 2024, sef dros 10,000 –  neu bedwar y cant – yn llai nag yn  Ionawr–Mehefin 2023, yn ôl ffigurau sydd newydd eu rhyddhau gan Wasanaeth Symud Gwartheg Prydain (BCMS). Gwelir yr ystadegau hyn yn rhifyn diweddaraf Bwletin y Farchnad, a gyhoeddir gan Hybu Cig Cymru (HCC.

“Dyma’r nifer isaf o gofrestriadau lloi chwe-misol a gofnodwyd yng Nghymru ers sawl blwyddyn, llai o lawer na’r pegwn o bron i 230,000 yn 2021,” meddai Glesni Phillips, Swyddog Gweithredol Gwybodaeth, Dadansoddi a Mewnwelediad Busnes HCC.  “Mae’r gostyngiad hwn hefyd yn adlewyrchu tueddiadau ar draws gweddill Prydain; mae’r cofrestriadau yn Lloegr hefyd bedwar y cant yn is a chafwyd gostyngiad o ddau y cant  yn yr Alban.

“Wrth i nifer y gwartheg o oedran allweddol ostwng, mae pryderon difrifol ynghylch y màs critigol sydd ei angen i hybu a chynnal sefydlogrwydd y diwydiant, ac mae’r rhagolygon cyffredinol yn peri pryder o ran cynhyrchu cig eidion,” rhybuddiodd Glesni.

Mae data BCMS yn datgelu bod nifer y lloi a allai fod ar gael ar gyfer cynhyrchu cig eidion wedi gostwng i 173,600, sef y lefel isaf ers sawl blwyddyn. “Er y bydd rhai o’r buchod cig eidion yn cael eu cadw fel anifeiliaid sugno amnewid yn y fuches, mae’r ffigwr hwn bedwar y cant  – sef 7,400 o anifeiliaid – yn is na’r nifer a oedd ar gael yn ystod hanner cyntaf 2023 ac mae’n debygol o gael goblygiadau sylweddol i ddyfodol cyflenwad cig eidion yng Nghymru.”

Mae Bwletin y Farchnad  yn cynnig dadansoddiad manwl o’r ystadegau. Disgwylir i gyflenwad gwartheg yn y tymor byr ar draws Prydain barhau yn gymharol sefydlog, gyda nifer y gwartheg 12–30 mis oed yn gostwng 0.3% yn unig o’r naill flwyddyn i’r llall. Fodd bynnag, wrth edrych i’r dyfodol, mae nifer y gwartheg 0–12 mis oed yn sylweddol is, gostyngiad o bedwar y cant, sy’n awgrymu y gallai cyflenwad cig eidion ledled Prydain gael ei gyfyngu yn y dyfodol.

Cafodd chwech y cant yn llai o loi  llaeth benyw eu cofrestru yng Nghymru rhwng Ionawr a Mehefin mewn cymhariaeth â’r cyfnod cyfatebol yn 2023. Roedd nifer y lloi llaeth gwryw wedi gostwng 14 y cant, gan arwain at ostyngiad cyffredinol o wyth y cant, neu bron i 5,100 yn y nifer cofrestriadau lloi llaeth.

Roedd cofrestriadau lloi cig eidion i lawr dri y cant – neu 4,600 o anifeiliaid – i bron i 158,100 yn ystod y cyfnod hanner blwyddyn hwn, sef tua dau y cant yn is nag yn 2022 a'r nifer isaf oddi ar 2019.

“Gwelwyd gostyngiadau tebyg o’r naill flwyddyn i’r llall o dri y cant, yng nghofrestriadau lloi gwryw a benyw yn y fuches gig eidion ond arhosodd y dosbarthiad o ran rhyw yn gymharol sefydlog. Roedd cofrestriadau cig eidion yn cyfrif am 74 y cant o gyfanswm y cofrestriadau lloi yng Nghymru, mewn cymhariaeth â 70 y cant yn 2021. Gallai’r newid hwn yn y cydbwysedd rhwng llaeth a chig eidion o fewn buchesi Cymru newid cyflenwad cig eidion yn y dyfodol os bydd y duedd hon yn parhau,” meddai Glesni.

Mae modd cael hyd i rifyn y mis hwn o Fwletin y Farchnad yma:

https://meatpromotion.wales/cy/newyddion-a-diwydiant/bwletin-y-farchnad


You may also like

Hyrwyddo Cig Oen Cymru yn y Dwyrain Canol
Hyrwyddo Cig Oen Cymru yn y Dwyrain Canol
HCC yn cynnal gweminar ar ganfod a rheoli clefydau rhewfryn mewn defaid
HCC yn cynnal gweminar ar ganfod a rheoli clefydau rhewfryn mewn defaid
HCC yn targedu gweithwyr iechyd proffesiynol gyda gwybodaeth am gig coch
HCC yn targedu gweithwyr iechyd proffesiynol gyda gwybodaeth am gig coch
Uchafbwyntiau prisiau yn nodi blwyddyn fywiog ar gyfer cig oen a chig eidion
Uchafbwyntiau prisiau yn nodi blwyddyn fywiog ar gyfer cig oen a chig eidion